Ο όρος κολπίτιδα περιλαμβάνει μια σειρά λοιμώξεων του γυναικείου γεννητικού συστήματος που μπορεί να προκαλούν από ελάχιστα ως έντονα συμπτώματα. Οι περισσότερες γυναίκες θα πάθουν κάποια τέτοια λοίμωξη τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους οπότε καλό είναι να γνωρίζουν ορισμένα πράγματα γι’αυτές.

Μυκητίαση

Οι μύκητες είναι παρόντες σε μικρό αριθμό στον κόλπο της πλειοψηφίας των γυναικών, χωρίς να προκαλούν νόσο. Όταν όμως οι τοπικές συνθήκες ή το ορμονικό περιβάλλον ευνοήσουν την υπερανάπτυξη τους (π.χ. λήψη φαρμάκων, σακχαρώδης διαβήτης, εγκυμοσύνη) τότε προκαλούν φλεγμονή με χαρακτηριστικά συμπτώματα. Τα πιο συνηθισμένα από αυτά είναι αυξημένα κολπικά υγρά που κυμαίνονται από λευκωπά ως λευκά πηχτά κομμάτια “σαν χαλασμένο τυρί”, κολπικός πόνος κατά την επαφή και την ούρηση, τοπικός ερεθισμός, φαγούρα και κάψιμο. Ο μύκητας Candida albicans προκαλεί 85-90% των λοιμώξεων αυτών και αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά, είτε κολπικά είτε από το στόμα. Ο σύντροφος δε χρειάζεται να πάρει αντιβίωση εκτός αν έχει και ο ίδιος συμπτώματα, καλό είναι όμως να αποφεύγεται η σεξουαλική επαφή όσο διαρκεί η λοίμωξη.

Τριχομονάδα

Η κολπίτιδα από τριχομονάδα προκαλείται από τον μικροοργανισμό Trichomonas vaginalis που μεταδίδεται σεξουαλικά με ιδιαίτερη ευκολία. Ορισμένες φορές μάλιστα συνυπάρχει με άλλους σεξουαλικά μεταδιδόμενους μικροοργανισμούς για την ύπαρξη των οποίων καλό είναι να γίνεται μικροβιολογικός έλεγχος. Η τριχομονάδα προκαλεί αυξημένα, δύσοσμα, κιτρινωπά κολπικά υγρά με πυώδη εμφάνιση καθώς και τοπική φαγούρα. Αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά, συνήθως από το στόμα. Λόγω του τρόπου μετάδοσης είναι σημαντικό να λάβει θεραπεία και ο σεξουαλικός σύντροφος για την αποφυγή επαναμόλυνσης. Η τριχομονάδα έχει σχετιστεί με αυξημένη πιθανότητα πρόωρου τοκετού γι’ αυτό έχει σημασία ο έγκαιρος εντοπισμός της στην εγκυμοσύνη.

Βακτηριακή κολπίτιδα

Προκαλείται από μεταβολή της ισορροπίας του βακτηριδιακού περιβάλλοντος του κόλπου που επιτρέπει την υπερ-ανάπτυξη βακτηρίων όπως η Gardnerella ή άλλα αναερόβια. Η επακόλουθη κολπίτιδα χαρακτηρίζεται από δύσοσμα, γκριζωπά κολπικά υγρά και μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές όπως πυελική λοίμωξη. Θεραπεύεται με λήψη αντιβίωσης είτε κολπικά είτε από το στόμα. Δεν είναι σεξουαλικά μεταδιδόμενη και ως εκ τούτου δεν απαιτείται θεραπεία του συντρόφου.

Μυκόπλασμα

Το μυκόπλασμα είναι ένας μικροοργανισμός που ανιχνεύεται μερικές φορές σε κολπικές καλλιέργειες όμως δε θεωρείται ότι προκαλεί τυπική κολπίτιδα. Συνεπώς δεν χρειάζεται πάντα θεραπεία παρά μόνο αν υπάρχει κλινική εικόνα λοίμωξης, επαναλαμβανόμενες θετικές καλλιέργειες ή επί εγκυμοσύνης, λόγω συσχέτισής του με την πρόκληση πρόωρου τοκετού.

Φλεγμονώδης νόσος της πυέλου

Πρόκειται για λοίμωξη που ξεφεύγει από τα όρια του κόλπου και μολύνει τη μήτρα, τις σάλπιγγες και την πύελο γενικότερα. Συνήθως προκαλείται από τα χλαμύδια (Chlamydia trachomatis) ή τη γονόρροια (Neisseria gonorrhoeae), σπανιότερα όμως και από τον αιμόφιλο, την Gardnerella και άλλους μικροοργανισμούς. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι από εξαιρετικά ήπια (ενόχληση κατά την επαφή) ως σοβαρά (έντονος πόνος στην πύελο, πυρετός, πυώδη κολπικά υγρά). Στις περισσότερες περιπτώσεις συνδυασμένη αντιβιοτική αγωγή από το στόμα αρκεί για τη θεραπεία, όμως σε βαρύτερα περιστατικά μπορεί να χρειαστεί ακόμα και εισαγωγή στο νοσοκομείο. Λόγω της σεξουαλικής φύσης των λοιμώξεων αυτών χρειάζεται να θεραπεύεται και ο σύντροφος για την αποφυγή επαναμόλυνσης. Η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου έχει ενοχοποιηθεί για την πρόκληση υδροσάλπιγγας, αποστημάτων, συμφύσεων και υπογονιμότητας γι’ αυτό όταν διαγνωστεί η αντιμετώπισή της πρέπει να είναι άμεση.