Kολποσκόπηση είναι μια ειδική εξέταση η οποία, μαζί με το τεστ Παπανικολάου, έφερε επανάσταση στην έγκαιρη διάγνωση, πρόληψη και θεραπεία του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Κατά αυτή ο εξειδικευμένος Γυναικολόγος ελέγχει την επιφάνεια του τραχήλου με τη βοήθεια του κολποσκοπίου, ενός ειδικά διαμορφωμένου μικροσκοπίου που μεγεθύνει την εικόνα ως και 30 φορές. Εφαρμόζοντας συγκεκριμένες χρωστικές μπορούν να εντοπιστούν προ-καρκινικές τραχηλικές αλλοιώσεις σε πρώιμα στάδια (δηλαδή κυτταρικές μεταβολές που μπορούν στο μέλλον να οδηγήσουν σε καρκίνο) και προτού προλάβουν να προκαλέσουν νόσο. Επί παρουσίας τέτοιων αλλοιώσεων συνήθως λαμβάνεται βιοψία προκειμένου να αποφασιστεί αν χρειάζεται θεραπεία.
Η κολποσκόπηση γίνεται πολύ καλά ανεκτή από την πλειοψηφία των γυναικών και δεν απαιτεί χρήση αναισθησίας. Υποκειμενικά για την ασθενή δε διαφέρει ιδιαίτερα από μια απλή γυναικολογική εξέταση για λήψη τεστ Παπ ή κολπικής καλλιέργειας.
Σε ό,τι αφορά τη θεραπεία των κολποσκοπικών αλλοιώσεων που τυχόν εντοπιστούν, αυτή γίνεται στο νοσοκομείο με τοπική ή γενική αναισθησία και έχει πάνω από 95% επιτυχία. Στόχος της θεραπείας είναι η αφαίρεση των παθολογικών κυττάρων και η πρόληψη υποτροπών.